Samoregulacja u dzieci przedszkolnych
Samoregulacja to zdolność dziecka do panowania nad emocjami, zachowaniem i uwagą, tak aby mogło spokojnie reagować w różnych sytuacjach – zarówno przyjemnych, jak i trudnych.
To nie oznacza „bycia grzecznym”, to umiejętność dzięki której dziecko potrafi:
•Uspokoić się po zdenerwowaniu,
•Odroczyć natychmiastową reakcję (chciałbym teraz, ale mogę poczekać),
•Skupić uwagę na zadaniu,
•Zapanować nad impulsem, by krzyczeć, uderzyć czy uciec,
Jak rozwija się samoregulacja:
3-4 lata – dziecko dopiero zaczyna rozpoznawać emocje, często reaguje impulsywnie
4-5 lat – zaczyna rozumieć, że może próbować się uspokoić, np. poprzez przytulenie czy oddech
5-6 lat – coraz częściej samodzielnie stosuje strategie: oddycha głęboko, prosi o pomoc, widzi konsekwencje działania.
Wspieranie dziecka:
•Pomagaj nazwać emocje, dzięki temu dziecko zaczyna rozumieć co czuje i dlaczego,
•Zachowaj spokój – reakcja rodzica jest dla dziecka lustrem. Spokój pozwala szybciej odzyskać równowagę,
•Stwórz bezpieczny rytm dnia – przewidywalność daje poczucie bezpieczeństwa,
•Opracujecie sposoby uspokajania – oddechy, liczenie do 5, przytulenie,
•Chwalenie wysiłku: „widzę, że bardzo się starałeś uspokoić” – taka pochwała wzmacnia wiarę dziecka w to, że potrafi panować nad sobą.
Zabawy wspierające samoregulację:
•„Czerwone światło, zielone światło” – dziecko uczy się zatrzymywać i reagować na sygnały;
•Zabawy oddechowe – „nadmuchajmy balon”, „zdmuchnij świeczkę”;
•Zabawy w role – odgrywanie emocji pomaga je rozumieć,
•Zabawy sensoryczne – ugniatanie masy, przesypywanie ryżu.
Samoregulacja rozwija się latami – każde dziecko ma własne tempo.
Krzyk lub kary nie uczą samoregulacji – tylko wzmacniają stres.
Najlepsze, co można dać dziecku to spokój, cierpliwość i zrozumienie.
Galeria:
